Mały Uczeń

Zdrowy uczeń

buty!

Taaakie

wykle pod koniec trzeciej klasy szkoły podstawowej stopa

dziesięciolatka zaczyna gwałtownie rosnąć. Przyrost dłu-

gości stopy jest jednym z pierwszych przejawów zbliżają-

cego się pokwitania, poprzedzającym dynamiczny skok wysoko-

ści ciała. W tym okresie szczególnie trudno dobrać rozmiar buta

małemu uczniowi. Jego stopa rośnie nawet o centymetr lub dwa

w ciągu zaledwie kilku miesięcy.

Wyrastanie

By przekonać się o tym, jak szybko zmienia się długość stopy

dziecka w okresie okołopokwitaniowym, wystarczy wybrać się

do sklepu obuwniczego. Tammożna usłyszeć, jak rodzic podczas

zakupów z dzieckiem strofuje je, by tym razem staranniej oce-

niało rozmiar buta, bo ostatnio wybrało za mały… Zwykle jednak

jest tak, że dziecko nie pomyliło się, dopasowując obuwie. Zbyt

szybkie wyrastanie z butów nie jest jego winą czy skutkiem lek-

ceważenia sobie zakupów. Jego stopa naprawdę mogła w krót-

kim czasie urosnąć tak znacznie, że nie mieści się już w obuwiu

sprzed zaledwie kilku miesięcy.

Rodzeństwo

W takiej sytuacji zwykle rodzic staje przed niemałym dylema-

tem. Oto jego dziecko wyrasta z butów, które niekiedy nie noszą

na sobie niemal żadnych śladów używania. To aż kusi, by zachować

je dla młodszego rodzeństwa. To jednak niezbyt dobry pomysł

– dlatego że stopa każdego człowieka jest unikalna. Choć może

mieć tę samą długość, co u innej osoby, to jednak będzie miała

nieco inną szerokość. Każda noga nieco inaczej ugniata miękką

wkładkę we wnętrzu obuwia, odkształcając ją nieco. Te zmiany nie

są łatwe do zauważenia. Sprężystość miękkiej wyściółki używanego

buta jest jednak w niektórych miejscach znacznie obniżona. Gdy

z takiego obuwia korzysta kolejny kilkulatek, to zastane zniekształ-

cenia wkładki ograniczają możliwość prawidłowego rozwoju

jego stopy. Trafia ona wtedy w swoisty gorset, odciśnięty przez

stopę poprzedniego użytkownika, zmniejszający zakres ruchu.

Różnorodność

Dobierając buty dla dziecka, warto zwrócić uwagę na to, że każdy

rodzaj obuwia zapewnia nieco inne warunki funkcjonowania

stopy. Należy szczególnie dbać o to, by dziecko nosiło inne buty

w domu, w szkole i na podwórku. Dzięki temu jego stopa będzie

bodźcowana na wiele sposobów. To wartościowy czynnik pro-

filaktyki płaskostopia.

By ułatwić dziecku aktywizowanie palców stóp, możemy kupić

mu sandałki. Mają one niewątpliwie jeden niepowtarzalny i poży-

teczny walor, który z pozoru stanowi uciążliwość dla ich użyt-

kownika. Usuwanie z buta takiego uciążliwego intruza wymaga

od dziecka kilku chwil gimnastykowania stopy.

Naddatek

Dopasowując buty do stopy małego ucznia, nie możemy

zapomnieć także o tym, by pozostawić jej tzw. naddatek funk-

cjonalny. To swoista poduszka powietrzna w bucie – wystarczy

kilka milimetrów luzu tuż przed palcami, co pozwoli na swobodne

poruszanie przodem stopy w obuwiu. Ponadto ten naddatek

długości chroni stopę przed uciskaniem przez przód buta przy

każdym kroku, a także stanowi istotny czynnik profilaktyczny

przeciw koślawieniu się paluchów (łac. hallux valgus).

Z powyższych powodów warto także zwrócić uwagę na tęgość,

czyli szerokość obuwia. Gdy przód stopy jest nadmiernie uciśnięty

przez boczne ściany buta, ogranicza to swobodę poruszania

palcami. Ich aktywizowanie jest z kolei istotnym czynnikiem

profilaktyki przeciw koślawieniu paluchów oraz płaskostopiu.

Palcami poruszamy bowiem dzięki mięśniom, których istotną

funkcją jest wysklepianie stopy.

Piotr Winczewski

Jednym z istotnych czynników profilaktyki płaskostopia i innych wad stóp

jest wielokierunkowe aktywizowanie dziecka. Maluchowi należy zapewnić

możliwość

m.in.

ćwiczenia wszystkich mięśni nóg, chodzenia po rozmaitych

podłożach i trzeba zwrócić szczególną uwagę na właściwy dobór obuwia.

Pamiętaj!

Pod stopę obutą w sandał dostają się czasem drobne

kamyki, gałązki, źdźbła trawy, które powodują uczucie dys-

komfortu – jest to jednak swoisty atut dla stopy kilkulatka.

W żne!