45 / 52
43
Dlaczego tak ważne jest spożywanie
śniadania?
Jednym z warunków właściwego sposobu żywienia jest nie tylko
jakościowy dobór produktów, ale również odpowiednia liczba
posiłków w ciągu dnia. Zaleca się spożywanie 4–5 posiłków,
w regularnych odstępach czasu. Biorąc pod uwagę, że najwięk-
sza aktywność dzieci i młodzieży, z uwagi na lekcje i inne obo-
wiązki szkolne, przypada na godziny ranne, przedpołudniowe
i wczesnopopołudniowe, szczególnego znaczenia nabierają
posiłki śniadaniowe.
Bardzo ważne jest, by pierwsze śniadanie zjedzone było przed
wyjściem dziecka do szkoły. Nawyk spożywania śniadania przed
wyjściem z domu jest szczególnie istotny ze względu na długą
przerwę nocną. W sytuacji gdy zostaje ono pominięte, poziom
glukozy we krwi, czyli głównego paliwa naszego mózgu, obniża
się (hipoglikemia), a metabolizm zwalnia. Konsekwencją takiego
stanu jest ograniczenie możliwości koncentracji oraz kreatyw-
ności. Co więcej, sprzyja to wystąpieniu wilczego głodu w póź-
niejszych częściach dnia. Wiele uwagi poświęcono badaniom
skupiającym się na konsekwencjach wynikających z niejedzenia
śniadań. Wyniki prac nad zachowaniami zdrowotnymi uczniów
HBSC (Health Behaviour in School-aged Children) wskazują,
że: w latach 2002–2010, we wszystkich grupach wiekowych,
zmniejszał się odsetek uczniów, którzy codziennie przychodzili
do szkoły po śniadaniu w domu, a zwiększał się odsetek tych,
którzy nie zjadali go nigdy.
W innych badaniach dowiedziono, iż osoby jedzące śniada-
nia charakteryzują niższe poziomy glukozy i insuliny we krwi,
co przekłada się jednocześnie na zmniejszenie zagrożenia roz-
woju cukrzycy i choroby wieńcowej serca. Regularne spożywanie
śniadań związane było także z niższym stężeniem cholesterolu.
Co więcej, osoby regularnie spożywające poranny posiłek miały
niższą masę ciała (wskaźnik BMI, średnio o 1,5 kg/m²) w porównaniu
z osobami niejedzącymi śniadania lub jedzącymi nieregularnie.
Drugie śniadanie równie ważne?
Równie istotne jest także drugie śniadanie, które uczeń spożywa
w szkole. Niestety, szacuje się, że co najmniej około 20–25% uczniów
nie przynosi ze sobą do szkoły drugiego śniadania. Często też jest
ono niepełnowartościowe. Powszechną praktyką jest dawanie
przez rodziców pieniędzy dzieciom, za które kupują produkty
lub napoje w sklepiku szkolnym lub dostępnym automacie.
W 2010 r. sklepiki szkolne istniały w 53% szkół podstawowych
i 84% gimnazjów, a automaty odpowiednio w 14% i 26% szkół.
Jednakże do niedawna sklepik szkolny nie oferował uczniom
wartościowych posiłków czy przekąsek. Dostępne były przede
wszystkim słodycze, słone przekąski, pieczywo cukiernicze oraz
słodkie napoje. Wprowadzone niedawno rozporządzenie mini-
stra zdrowia określało dokładnie, jakie produkty powinny zostać
ze sklepików szkolnych bezwzględnie wycofane. Niestety, nadal
dostępne jest w tym miejscu pieczywo cukiernicze, którego to
nie można uznać za produkt o wysokiej wartości odżywczej.
Popularne drożdżówki, chałki, ciastka francuskie czy pizzbułki
są źródłem nie tylko bardzo dużej ilości szybko przyswajalnych
cukrów prostych, ale także bardzo szkodliwych tłuszczów w kon-
figuracji trans. Brak w nich natomiast błonnika, witamin i skład-
ników mineralnych. Co gorsza, jest to produkt, który uczniowie
spożywają nie jako dodatek do kanapki, ale zastępuje on najczę-
ściej w pełni drugie śniadanie ucznia.
Co zatem na drugie śniadanie?
Co w takim razie przygotować uczniowi na drugie śniadania, by nie
tylko zachęcić go do jego spożywania, ale także, by zaspokoić jego
wysokie zapotrzebowanie zarówno na energię, jak i na składniki
mineralne i witaminy? Czy istnieje jakaś alternatywa dla nudnej,
według uczniów, „kanapki z szynką”? Posiłek ucznia powinien skła-
dać się z produktów nieprzetworzonych, bogatych w niezbędne
składniki odżywcze. Ważne zatem, by znalazły się w nim duże ilości
owoców i warzyw. Oprócz podstawowej kanapki w śniadaniówce
ucznia powinny się znaleźć owoce sezonowe: jabłka, banany, gruszki,
winogrona czy brzoskwinie. Dla urozmaicenia można przygotować
dla dziecka np. szaszłyki owocowe (wystarczy nabijać wybrane,
ulubione, kolorowe owoce na patyczki). Ponadto, z wygodnych
do zabrania do szkoły warzyw, uczeń powinien odnaleźć w swej
śniadaniówce takie warzywa, jak: pomidorki koktajlowe, ogórki,
papryka, rzodkiewki, marchew czy kalarepa. Niewielkim kosztem
pracy można przygotować nie tylko bardzo smaczne, ale też wyjąt-
kowo pożywne ciasta, batony czy muffinki, które – jak wiadomo –
dzieci uwielbiają. Czy jest dziecko, które odmówi zjedzenia ciasta
czekoladowego na drugie śniadanie?
Korzystając z podanych bądź podobnych przepisów przy
niewielkim nakładzie pracy, można zaserwować dziecku bardzo
zdrowe, pełne witamin i składnikówmineralnych śniadanie. W prze-
ciwieństwie do gotowych ciasteczek zbożowych przygotowane
samodzielnie zbożowe przekąski nie zawierają cukru białego, oleju
palmowego czy innych tłuszczóww konfiguracji trans. Dodatkowo,
wartość odżywczą śniadań można też wzbogacić przez wypicie
świeżego soku owocowego lub warzywnego. To tylko niektóre
pomysły, które mogłyby ułatwić rodzicom przygotowanie posiłku
szkolnego dla swoich pociech. Możliwości są nieograniczone.
Internet, książki czy czasopisma pełne są przepisów, które mogą
stać się doskonałą inspiracją.
Jednym z warunków właściwego sposobu żywie-
nia jest nie tylko jakościowy dobór produktów, ale
również odpowiednia liczba posiłków w ciągu dnia.
Zaleca się spożywanie 4–5 posiłków, w regularnych
odstępach czasu.
Ważne!