
38
Zdrowy uczeń
Połknięte jajo dostaje się do przewodu pokarmowego, wylę-
gają się z niego larwy, które po kilku miesiącach są już dojrzałe,
a samice gotowe do złożenia jaj. Jedna samica jest w stanie złożyć
nawet 12 tys. jaj, z których wyklują się młode owsiki.
Aby złożyć jaja, samice przemieszczają się w okolice odbytu,
doprowadzając do swędzenia, co z kolei powoduje, że dziecko
się drapie. I wszystko zatacza koło: chore dziecko, drapiąc się
w okolicach odbytu, przenosi jaja owsików na swoje ręce i pod
paznokcie. Następnie, jeżeli dokładnie nie umyje rąk, przenosi je
na wszystkie przedmioty. Poza organizmem człowieka jaja mogą
przetrwać nawet do 20 dni!
Jakie objawy mogą
wskazywać na zakażenie?
Najczęściej na samym początku choroby nie ma żadnych obja-
wów. Następnie pojawia się świąd w okolicy odbytu – najczę-
ściej najsilniejszy wieczorem i w nocy – zatem dziecko drapie
się w tej okolicy. Niekiedy w tym miejscu można zauważyć
maleńkie białe „niteczki”. Niekiedy pasożyty mogą być również
zauważone w stolcu. Objawy choroby mogą być
też niespecyficzne: dziecko może być rozdraż-
nione, osłabione, może zgłaszać ból brzucha,
nie mieć apetytu. Ponadto, jak wspomniano
wcześniej, samice składają jaja głównie w nocy,
zatem dziecko może gorzej sypiać, wybudzać
się w nocy, bardziej niż zwykle wiercić się pod-
czas snu, może pojawić się zgrzytanie zębami,
moczenie nocne, bóle głowy, kłopoty z koncentracją. Gdy cho-
roba trwa długo, mogą pojawiać się zaczerwienienia odbytu
i widoczne ślady po zadrapaniach (przeczosy). U dziewczynek
wtórnie może pojawiać się również zapalenia sromu.
W przypadku podejrzenia choroby u dziecka można pobrać
wymaz z odbytu w kierunku owsicy. Badanie kału często daje
wyniki fałszywie ujemne.
Jakie jest leczenie?
Musimy pozbyć się jaj ze wszystkich miejsc, gdzie mogły
się przedostać, oraz unicestwić pasożyty, które znajdują się
w przewodzie pokarmowym osoby zarażonej. Zaczynamy
od pozbycia się pasożytów z organizmu. Zalecana jest wizyta
u pediatry, który potwierdzi chorobę i zaleci odpowiedni środek
farmakologiczny.
Bez względu na markę leku odrobaczającego, pamię-
tajmy, że aby był skuteczny – kuracji musi zostać pod-
dana cała rodzina.
Ważne!
Następnie czekają nas porządki w domu i – oczywiście –
dokładna kąpiel wszystkich domowników. Rano, po wieczor-
nym przyjęciu leku, zmieniamy pościel, piżamy i wszystkie ręcz-
niki. Sprawdzaj, czy dziecko codziennie zmieniło bieliznę. Prać
należy w wysokiej temperaturze 60–90°C, następnie warto rze-
czy wyprasować. Jaja długo mogą przetrwać poza żywicielem,
zatem dokładnie posprzątaj otoczenie. Nie zapomnij o wymyciu
zabawek i wypraniu maskotek, z którymi dziecko miało styczność.
Pierzemy koce, narzuty. Ponieważ owsiki mogą się przenosić
również poprzez kurz, należy również odkurzyć całe mieszka-
nie, nie zapominając o dokładnym wymyciu mebli, klamek oraz
zdezynfekowaniu łazienki.
Leczenie warto wspomóc prawidłowym żywieniem, które
umożliwi prawidłowe wypróżnienia – dlatego podawaj produkty
bogate w błonnik, zwłaszcza owoce i warzywa.
Jak zapobiegać ponownemu zakażeniu?
Kładź duży nacisk na codzienne dbanie o higienę. Ważne jest czę-
ste mycie rąk z użyciemmydła (zawsze po skorzystaniu z toalety,
po powrocie do domu oraz przed każdym posiłkiem). Zachęcaj
do codziennych kąpieli i dokładnego mycia okolic intymnych.
Ponadto regularnie obcinaj dziecku paznokcie (ułatwi to utrzy-
manie czystości pod nimi, a z drugiej wykluczy możliwość ich
obgryzania). Zwracaj dziecku uwagę w przypadku chęci oblizy-
wania palców czy wkładaniu przedmiotów do ust. Dokładnie
myj owoce przed jedzeniem.
Choroba jest powszechna, nie ma się czego wstydzić, trzeba
po prostu jak najszybciej zareagować i wdrożyć leczenie całej
rodziny. Oprócz prawidłowego przyjęcia leku zawsze pamiętaj
również o dokładnych porządkach w mieszkaniu.
lek. med. Joanna Gładczak
Choroba jest powszechna,
nie ma się czego wstydzić, trzeba
po prostu jak najszybciej zareagować
i wdrożyć leczenie całej rodziny.
Samica owsika żyje do 3–4 tygodni, dla uzyskania
pewności skuteczności terapii zalecane jest jej powtó-
rzenie po 2 i/lub 4 tygodniach (leki nie niszczą jaj,
dlatego powtórzenie kuracji jest niezbędne). Obecnie
na rynku niektóre preparaty mogą być kupione bez
recepty w aptece.
Pamiętaj!