
p e d a g o g i c z n e i n s p i r a c j e
www.zycieszkoly.com.pl11
Dzieci w młodszym wieku szkolnym często boją się ma-
tematyki – nie rozumieją treści, które przekazują im nauczy-
ciele. Dzięki wprowadzeniu metody nauczania matematyki
profesora Hejnego możemy rozbudzić w dziecku zaintere-
sowanie matematyką, a w efekcie doprowadzić do tego,
by ją polubiło. Rozwiązywanie problemów, zadawanie py-
tań, umysłowy wysiłek podejmowany przez uczniów – to
według profesora Hejnego droga do sukcesu w uczeniu
się matematyki. Tworzenie matematycznych schematów
umysłowych jest efektywniejszym sposobem zdobywa-
nia wiedzy, niż uczenie się na pamięć konkretnych pojęć,
procedur, formuł. Matematyczne schematy myślowe bu-
dowane są poprzez rozwiązywanie odpowiednich proble-
mów. Poszczególne doświadczenia zdobyte podczas lekcji
grupowane są do tzw. Środowisk matematycznych: Kroko-
wanie, Schody, Autobus, Pajęczyny, Dziadek Leśny, Węże.
Środowiska matematyczne opracowane przez profesora
umożliwiają uczniom rozwój różnorodnych czynności umy-
słowych. Sprzyjają rozwiązywaniu zadań według własnego
pomysłu. Uczą pokonywania trudności i wiary we własne
siły i możliwości.
Przykład środowiska:
Dziadek Leśny
Środowisko Dziadka Leśnego wprowadza się na począt-
ku klasy drugiej. Środowisko to buduje u dzieci wyobraź-
nię o liczbie i jej wielkości. Liczba jest tutaj przedstawiona
jako siła zwierzątka. Oprócz arytmetyki środowisko to wy-
korzystuje elementy kombinatoryki i logiki. Bardzo ważne
są rekwizyty, czyli ikony zwierzątek. Sposób ich wykona-
nia zależy od naszych możliwości – mogą być po prostu
wykonane na pociętych kwadracikach z bloku technicz-
nego, można je zalaminować – wtedy ich trwałość będzie
większa. Można je również wykonać w poligrafii. Możliwo-
ści jest kilka. My pracowałyśmy przez pierwsze pół roku
na ikonach wykonanych przez dzieci. Każde miało swój
komplet zwierzątek w kopercie i swobodnie manipulo-
wało nimi podczas zajęć. Środowisko wprowadza się ba-
jeczką, w której głównym bohaterem jest Dziadek Leśny
– obrońca zwierzątek:
„Żyje u Leśnego Dziadka różnych zwierzątek gromadka.
Skąd! Nie będą się nudziły. Chcą pomierzyć swoje siły.
Przed silniejszym słabszy staje. Łatwo nikt się nie poddaje.
Śmieszna ta zabawa bywa. Sprawdźmy teraz, kto wygrywa!”
Na polanie w lesie Dziadek Leśny ma różne zwierzątka.
Pokazujemy dzieciom obrazki zwierząt: mysz, kot, gęś, pies.
Każde zwierzątko przedstawiamy w sposób słowny
(np. mysz), wizualny (obrazek przedstawiający np. mysz)
oraz za pomocą ikony (ustalony symbol danego zwierząt-
ka). W tym Środowisku Dziadek Leśny wymyśla różne zaba-
wy dla swych zwierzątek. Zwierzątka bardzo lubią zabawę
w przeciąganie liny.
Dzieci czytają zapis ikon:
„dwie myszy mają taką sa-
mą siłę jak jeden kot”
. Odczytywanie zapisów jest wyni-
kiem ustaleń omówionych z dziećmi.
Możliwości wykorzystania i tworzenia sytuacji proble-
mowych w zagrodzie Leśnego Dziadka jest bardzo dużo.
Wprowadzamy sytuacje, stopniując trudności w zakresie
zadań, jak i wprowadzanych zwierzątek.
Rodzaje zadań w Środowisku
Dziadka Leśnego
■
Typ 1. Która drużyna zwycięży?
■
Typ 2. Które zwierzątko ma pomóc słabszemu?
■
Typ 3. Które zwierzątko musi odejść z silniejszej drużyny,
żeby drużyny były jednakowo silne?
■
Typ 4. Rozdziel zwierzątka do jednakowo silnych drużyn.
■
Typ 5. Zabawa w kapitanów.
■
Typ 6. Kogo Dziadek Leśny postawi do drużyny, żeby obie
były jednakowo silne?
■
Typ 7. Które zwierzątko ukryło się za maską?
■
Typ 8. Równania i powiązania na różne środowiska.