Życie Szkoły

w y w i a d m i e s i ą c a

www.zycieszkoly.com.pl

dzieci uczą się czytać i pisać w coraz młodszymwieku. Są zo-

bligowane do siedzenia w ławkach znacznie dłużej. A zwień-

czeniem tej presji jest obsesja na punkcie egzaminów, kart-

kówek i testów, wwyniku czego uczniowie przygotowują się

do nich zgodnie ze schematem odpowiedzi, a oceny stają

się ważniejsze niż sam proces zdobywania wiedzy.

Czy w takim razie lepiej dać uczniom

wolną rękę, bez narzucania im zajęć

i bez pilnowania dyscypliny?

Tutaj potrzeba równowagi. Dzieci muszą być popychane

do działania i chronione. Ale równie ważne jest zachęcanie

ucznia do bycia ambitnym, dawania z siebie jak najwięcej

i wykorzystywania swojego potencjału. Dzieci potrzebu-

ją granic, żeby czuć się bezpiecznie, ale muszą mieć też

pewne wyzwania. Jednak przy tym nie można zapominać

o nieskrępowanym eksplorowaniu świata, które pozwala

dziecku uczyć się w najlepszy dla niego sposób.

Lepiej, gdy uczeń zdobywa wiedzę zgodnie

ze swoimi predyspozycjami niż według

mapy stworzonej przez innych.

Dzieci, które są zbyt zajęte i prze-

ładowane obowiązkami, mogą tracić

na kreatywności. Nie mają przestrze-

ni ani czasu na eksplorowanie świa-

ta na własnych dziecięcych zasadach,

nie uczą się, jak radzić sobie z ryzykiem

i popełnianiem błędów.

Na całym świecie studenci pierwszego roku po-

rzucają studia, i to w rekordowych liczbach. Dlaczego? Ponie-

waż po raz pierwszy w życiu są z dala od domu i mogąmyśleć

po swojemu. I nagle zdają sobie sprawę, że podążając ścież-

ką rodziców czy innych osób, wybrali niewłaściwy kierunek

studiów. Nie chcą być prawnikami, wolą architekturę. To po-

kazuje, że dawanie uczniomwolności wyboru i poznawania

siebie już od wczesnych lat pomaga imw obraniu właściwej

drogi życiowej.

Jaką rolę odgrywa w tym

wszystkim szkoła?

Szkoła odgrywa dużą rolę w kształtowaniu osobowości

dzieci. Wszyscy jesteśmy przeciążeni różnymi obowiązka-

mi, wiemy, jak wygląda dziś pośpiech w pracy i życiu. Dlate-

go musimy nauczyć dzieci jak najwcześniej podejmowania

słusznych decyzji. Nauczyciele i rodzice powinni współpra-

cować, żeby pomóc uczniom wybrać dodatkowe zajęcia,

które będą dla nich coś znaczyć. Nie chcemy, by dzieci po

prostu odhaczały odpowiedzi w teście, ale żeby robiły coś

z pasją i zrozumieniem.

Czy podczas podróżowania po świecie

i badania różnych systemów edukacji

zauważył Pan jakieś nowe trendy

w szkolnictwie?

Oczywiście. W większości krajów systemy edukacyjne

są nadal dostosowane do modelu z XIX wieku: zapełnij

głowy dzieci informacjami, a potem sprawdzaj je w kolej-

nych testach. Takie podejście jest już niefunkcjonalne w XXI

wieku. Bardziej potrzebujemy szkół, które będą stymulo-

wać kreatywność.

Dobrą wiadomością jest, że zmiany już nad-

chodzą. Na całym świecie szkoły zaczyna-

ją odchodzić od modelu obsesyjnego

testowania i zarzucania uczniów gó-

rą zadań domowych, bo zauważają,

że dzieci, mając więcej czasu na re-

laks i re eksje, uczą się efektywniej

i bardziej świadomie. Toronto jako

pierwszy region w Ameryce Północ-

nej wprowadził o cjalny nakaz zre-

dukowania liczby zadań domowych

na wszystkich etapach nauczania. Pry-

watna szkoła Cargil eld w Szkocji całkowicie

zakazała natomiast zadań domowych dla dzieci

w wieku od 3. do 13. roku życia. Po roku wyniki egzami-

nów z matematyki i nauk ścisłych wzrosły o prawie 20%.

Czyli zmiany w szkolnictwie korespondują

z postulatami ruchu Slow. Jak więc powinna

wyglądać taka szkoła „spowolnienia”?

Szkoła według Slow polega na dawaniu przestrzeni do

bycia zaangażowanym i świadomym uczniem oraz na da-

waniu czasu na re eksje. W takiej szkole jest miejsce na

różne rytmy pracy, bo każdy z nas uczy się w trochę innym

tempie. I prawdopodobnie najważniejszym aspektem takiej

szkoły jest zrozumienie, że każde dziecko jest inne, każde

ma swoje słabe i mocne strony, indywidualne sposoby na

uczenie się i odmienne predyspozycje, dlatego należy od-

chodzić od szablonowego sposobu nauczania.

Dawanie

uczniomwolności

wyboru i poznawania

siebie już od wczesnych lat

pomaga imw obraniu

właściwej drogi

życiowej.