Życie Szkoły

t e m a t n u m e r u

www.zycieszkoly.com.pl

Toksyczny sukces

Przymus osiągania sukcesu często dotyczy ucznia zdolne-

go, którego samoocena uzależniona jest odwynikóww szkole.

Toksyczny sukces może być również wpływemnieodpowied-

nich, zbyt wymagających postawwychowawczych w domu.

Sukces szkolny dziecka, który często de niuje jego tożsamość

i jest powodem stresu wynikającego z przymusu realizacji za-

dań i oczekiwań, jakie stawiają mu rodzice i nauczyciele, mo-

że bardzo szybko przerodzić się w sukces toksyczny.

Toksyczny sukces to taki, który nastawiony jest na okre-

ślony cel, wygraną i nagrodę, którą może być uznanie na-

uczyciela i rodzica np. za uzyskanie wysokiego miejsca

w konkursach sportowych czy matematycznych. Dzieci,

które odnoszą toksyczne sukcesy, nie potra ą szczerze cie-

szyć się z wygranej, nauka nie jest dla nich podróżą ani wy-

zwaniem, ale przykrym obowiązkiem, przymusem i ciężką

pracą, która zabiera ich cały wolny czas na zabawę z rówie-

śnikami

. Rodzic nie jest dla takiego dziecka wsparciem ani

mentorem, lecz osobą, która inwestuje w jego przyszłość,

w której – w jego mniemaniu – określone umiejętności za-

pewnią mu szacunek społeczny i wysoki status materialny.

Jest to stan ciągłego stresu i niepokoju o to, co się wydarzy,

gdy nie będę najlepszy

Zdrowy sukces charakteryzuje się natomiast czerpaniem

radości z działania i przez działanie, porażka nie jest ka-

rą, ale impulsem do dalszego rozwijania swoich zdolności

i zainteresowań.

Budowanie poczucia wartości

Edukacja jako ciągły proces, który wpisuje się w ideę kształ-

cenia ustawicznego, postrzegana jest w kontekście rozwoju

człowieka, w którym znaczenia nabiera kształtowanie kre-

atywnych postaw, umiejętności bycia krytycznym wobec

ludzi i zmieniającego się świata, gotowym do podejmowa-

nia wyzwań, zmotywowanym do korzystania z osiągnięć

nauki i techniki, a także podejmowania dalszych działań

w celu stałego poszukiwania inspiracji i uczestniczenia

w tworzeniu innowacji.

Zadaniem edukacji do sukcesu jest:

zahamowanie wyścigu szczurów,

kształtowanie zdrowych, ambitnych postaw,

uczenie, jak być człowiekiem, a nie maszynką do zarabiania

pieniędzy,

wskazywanie dróg tego, co należy robić, aby coś osiągnąć,

przez pokazywanie pozytywnych przykładów, zachęcanie.

Kształtowanie w szkole postaw ukierunkowanych na eduka-

cję do zdrowego sukcesu stanowi ważny element jej pracy.

Według I. Sowińskiej bowiem

skuteczna edukacja do sukce-

su powinna rozpocząć się od najmłodszych lat w przedszkolu,

a nie dopiero po studiach czy wdorosłymżyciu. Powinna trwać

przez cały okres nauki, być systematyczna, oparta na logicznych

koncepcjach i programach. Powinna być przemyślana, pragma-

tyczna, dostosowana do nowych, rzeczywistych potrzeb, w jakich

żyjemy dzisiaj i znajdziemy się jutro. Ma przekazywać wiedzę

teoreyczną i uczyć skutecznychmetod osiągania sukcesu

Nauczyciel jako twórca

zdrowego sukcesu

Przed współczesnym nauczycielem edukacji wczesnosz-

kolnej stawia się – w ramach edukacji do sukcesu – nastę-

pujące zadania:

Inspirowanie uczniów do samodzielnego poszukiwania

wiedzy.

ciągłym poczuciem niedostatku,

niskim poczuciem własnej wartości,

izolacją od rówieśników,

natychmiastowym spadkiemmotywacji do nauki

i działania,

nagłym unikaniem angażowania się w zespołowe

i samodzielne zadania,

wyraźnym brakiem energii, apatią, niechęcią do

wykonywania złożonych zadań, nagłym brakiem

chęci do prezentowania własnej pracy,

uzależnieniami,

niską samooceną

Toksyczny sukces objawia

się następującym

zachowaniem dziecka: