Życie Szkoły

Życie szkoły

PAŹDZIERNIK 2015

Dokonując rozpoznania, należy uwzględnić możliwość

łączenia zaburzenia np. z autyzmem, wówczas niektóre

z objawówmogą być wynikiemwspółistniejącego zaburzenia.

Charakterystyka dziecka z hiperleksją:

■

posiada niezwykłą umiejętność szybkiego czytania, która

ujawniła się już we wczesnym dzieciństwie,

■

może zacząć czytać, zanim zacznie mówić,

■

ma bogaty zasób słownictwa, które nie zawsze potrafi

wykorzystać,

■

posiada przeciętny poziom inteligencji,

■

jest zafascynowane literami,

■

ma problemy z nawiązywaniem kontaktów społecznych,

które to rekompensuje sobie lub zastępuje czytaniemksiążek,

■

mogą wystąpić u niego trudności motoryczne i grafomo-

toryczne, np. w postaci dyspraksji,

■

ma talent do nauki ortografii i gramatyki, nie zawsze potrafi

zastosować zasady,

■

z niezwykłą łatwością uczy się nowych słów,

■

dominuje u niego myślenie konkretne,

■

ma wysoki poziom pamięci słuchowej, ale nie potrafi

przetworzyć usłyszanych informacji,

■

jest mało aktywne ruchowo,

■

ma niski poziom umiejętności wyobrażeniowych i umie-

jętności przestrzennych oraz słabą pamięć wzrokową,

■

jego zmysły są nadwrażliwe,

■

ma trudności z komunikacją niewerbalną,

■

preferuje werbalny styl uczenia się, mając jednocześnie

ogromne problemy z odczytaniem komunikatów nie-

werbalnych,

■

ma trudności w podejmowaniu decyzji i rozwiązywaniu

problemów,

■

nie rozumie czytanego tekstu,

■

może mieć trudności szkolne, które są potęgowane

z powodu braku właściwej diagnozy,

■

poziom jego empatii jest niski,

■

ma trudności z rozumieniem idiomów, przysłów i przenośni,

■

nie potrafi odczytywać intencji i zamiarów innych ludzi,

■

może być postrzegane jako złośliwe, leniwe, niechcące

współpracować z nauczycielem.

p s y c h o l o g i a w s z k o l e

Forma terapii behawioralnej

Definicja, opis

Wzmocnienie pozytywne

Nagrodzenie dziecka następuje, gdy pojawi się pożądana reakcja, skutkiem

tego powinno być częstsze występowanie tego zachowania w przyszłości.

Nagrodę dobieramy indywidualnie do dziecka, ważne, aby była dla niego miłym

doświadczeniem, a reakcja na nią doprowadzi do stopniowej zmiany zachowania.

Wzmocnienie negatywne

Niepożądana sytuacja, niedogodność, np. zakaz, która jest usuwana wmomencie,

gdy pojawi się oczekiwane zachowanie bądź reakcja.

Wygaszenie

Polega na ignorowaniu niepożądanych zachowań i braku jakichkolwiek

wzmocnień. Reagowanie w ten sposób doprowadzi do całkowitego zaprzestania

negatywnego zachowania.

Ekonomia żetonowa

Po każdymwystąpieniu pozytywnego zachowania dziecko otrzymuje symboliczne

nagrody, które później może wymienić na coś materialnego, np. słodycze, owoce

lub przywileje (warto wprowadzić to rozwiązanie w klasie, należy pamiętać,

aby wspólnie z uczniami ustalić zasady, takie jak forma nagrody, czas realizacji,

liczbę koniecznych do uzyskania punktów oraz konsekwencje za negatywne

zachowania). Ekonomia żetonowa uczy dzieci pozytywnego współzawodnictwa,

co również motywuje je do zmian.

Kontrakt dotyczący zbieżności zachowań

i wzmocnień

To jawna umowa spisana między dwiema lub więcej stronami, jasno określająca

zbiór zachowań pożądanych i niepożądanych, a także kary i nagrody, które będą

stanowiły nieuchronne następstwa określonych zachowań.

Systematyczna desensytyzacja

To technika, w której trening relaksacyjny i stopniowe eksponowanie bodźców

wywołujących rzeczywisty lub wyobrażony lęk doprowadzają krok po kroku do

zastępowania uczucia strachu lub lęku stanem odprężenia i spokoju.

Technika emotywno-wyobrażeniowa

Polega na wytworzeniu skojarzenia między zagrażającym obiektem i postacią

bohatera, z którymdziecko się identyfikuje. Takie skojarzenie z czasempozwala

stawić czoła sytuacjombudzącym strach i ograniczyć ich negatywny wpływ na

funkcjonowanie dziecka.

Modelowanie

Zachęca się dziecko do tego, aby obserwowało i naśladowało zachowanie innej

osoby, np. członka rodziny, nauczyciela, pedagoga, terapeuty. Każda udana próba

jest natychmiast wzmacniana. Modelowanie to technika, która jest najbardziej

efektywna w przypadku terapii fobii lub zaburzeń zachowania.

Tabela 2.

Główne formy terapii behawioralnej