Życie Szkoły

t e m a t n u m e r u

Życie szkoły

PAŹDZIERNIK 2015

Komputery w klasach

Technologie informacyjno-komunikacyjne po raz pierw-

szy do edukacji najmłodszych uczniów zostały formalnie włą-

czone w 2008 roku wraz ze zmianą podstawy programowej

z 1999 roku. Jako nowa obowiązkowa dziedzina aktywno-

ści uczniów – pod nazwą„zajęcia komputerowe” – ukierun-

kowana została na dosłowną pracę uczniów z komputerami

w korelacji z pozostałymi obszarami edukacji wczesnoszkolnej.

Zalecone wówczas w obowiązującej nadal podstawie progra-

mowej sposoby i warunki jej realizacji wskazują na potrzebę

zabezpieczenia stosownego wyposażenia klasopracowni na-

uczania początkowego w kilka kompletnych zestawów kom-

puterowych z oprogramowaniem odpowiednim do wieku,

możliwości i potrzeb uczniów. Zgodnie z przyjętymi założe-

niami realizacyjnymi

komputery w klasach I–III szkoły podsta-

wowej powinny być wykorzystywane jako urządzenia, które

wzbogacają proces nauczania i uczenia się o teksty, rysunki

i animacje tworzone przez uczniów. Mają przyczynić się do

kształcenia aktywności uczniów poprzez interaktywne gry

i zabawy, utrwalać umiejętności korzystania z programów

edukacyjnych na płytach i w sieci, przyczyniać się do rozwi-

jania zainteresowań uczniów. Zalecenia realizacyjne wskazują

także na potrzebę umożliwiania uczniom klas I–III korzysta-

nia ze szkolnej pracowni komputerowej tak, aby podczas za-

jęć każdy uczeńmiał do swojej dyspozycji osobny komputer

z dostępem do internetu.

Planowane zmiany a szkolne realia

Planowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zmia-

ny programowe poddane powszechnym konsultacjom nie

obejmują zalecanych warunków i sposobów realizacji pod-

stawy programowej, nie rozwiązują problemów z tym zwią-

zanych, koncentrując się w głównej mierze na postawieniu

przed nauczycielami nowych, ambitnych zadań wymaga-

jących nowych umiejętności oraz stosownych urządzeń,

osprzętów i oprogramowań. Można zatem odnieść wra-

żenie, że ich pomysłodawcy nie do końca przeanalizowa-

li stan możliwości realizacyjnych dla postulowanych na

pierwszym etapie kształcenia przemian, bo choć od wpro-

wadzenia obowiązkowych zajęć komputerowych minęło już

6 lat, nadal tylko nieliczni nauczyciele i szkoły mogą cieszyć

się technicznym zapleczem infrastrukturalnym umożliwia-

jącym płynną, niepozorowaną realizację dotychczas po-

stawionych wymagań w obszarze edukacji informatycznej

uczniów zgodnie ze standardami gwarantującymi efektywność.

Współczesna pedagogika zmienia się pod wpływem

technologii informacyjnej i stawia w centrum nowych idei

pedagogicznych uczenie się – i to uczenie się przy pomo-

cy mediów elektronicznych

. Wykorzystanie technologii in-

formacyjno-komunikacyjnych w edukacji wczesnoszkolnej

nabiera coraz większego rozmachu i pociąga za sobą poja-

wianie się nowych trendów metodyczno-merytorycznych.

Cyfrowe narzędzia pełnią wiele cennych funkcji usprawnia-

jących pracę zarówno nauczyciela, jak i ucznia. Doskonale

sprawdzają się w roli zawsze aktualnych źródeł i baz informa-

cji, mogą być tutorialami (samouczkami), jako edytory uła-

twiają pracę z tekstem, obrazem i dźwiękiem. Bardzo dobrze

organizują bieżącą pracę w różnych aspektach. Nauczycielo-

wi umożliwiają organizację interaktywnych testów, quizów,

prowadzenie indywidualnych diagnoz uczniów. TIK skupia

w sobie możliwości wszystkich dotychczasowych mediów

dydaktycznych. Jest narzędziemwielofunkcyjnym, oddziału-

jącym na wiele receptorów, pozwalającym uczniowi zdoby-

wać wiedzę wieloma zmysłami. Wykorzystywanie technologii

informacyjno-komunikacyjnych podczas zajęć z uczniami

umożliwia nauczycielom zastosowanie na polu praktycznych

doświadczeń edukacyjnych teorii wielostronnego kształcenia

Wincentego Okonia, opartej na poznawaniu przez uczniów

otaczającej rzeczywistości w sposób wieloraki i wielostron-

ny, różnymi drogami poznania. Z technologicznego rozwoju

cywilizacji wynikają także inne korzyści pedagogiczne. Coraz

więcej edukacyjnych portali internetowych dostosowujemoż-

liwość wyświetlania swoich zasobów także na urządzeniach

mobilnych, w związku z czym rosnącympowodzeniem cieszy

się edukacja mobilna oparta na dostępie ucznia do wiedzy

za pomocą edukacyjnych aplikacji zaprojektowanych na ta-

blety, a dostępnych na Google Play, Windows Market i App-

Store. Materiałów edukacyjnych o tym charakterze przybywa

w niezwykle szybkim tempie, dzięki czemu uczniowie mają

możliwość korzystania z bogatej bazy aplikacji tematycznych,

gier edukacyjnych i programówwspierających realizację pod-

stawy programowej. Programy dedykowane urządzeniom

cyfrowym pozwalają minimalizować odczuwany przez na-

uczyciela dyskomfort w zakresie niepełnego wyposażenia

klasopracowni w niezbędne pomoce dydaktyczne. Spraw-

dzają się jako symulatory melodycznych instrumentówmu-

zycznych oraz zastępniki analogowych gier planszowych,

puzzli, a nawet klocków. Dostęp uczniów do przenośnych

urządzeńmobilnych umożliwia realizację edukacji plenerowej

rozumianej jako nauka na świeżym powietrzu czy też„w kla-

sach bez ścian”. Ta forma wykorzystania TIK na polu edukacji

zwiększa atrakcyjność wycieczek przedmiotowych i przyrod-

niczych, obserwacji, zwiedzania obiektów. Praca z urządze-

niami w środowisku pozaklasowym umożliwia dodatkowo

realizację treści z zakresu edukacji społeczno-przyrodniczej

zgodnie z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji opi-

sanymi w podstawie programowej.