Życie Szkoły

ŻYCIE SZKOŁY

STYCZEŃ 2015

w s p ó ł p r a c a z r o d z i c a m i

zbuntowana..., agresywna.”) oraz mówienia wprost,

że z dzieckiem są problemy. Rodzice mogą poczuć się

wtedy zaatakowani, przyjąć postawę obronną, a nawet

obrazić się i zakończyć spotkanie. Wskazane jest, by

nauczyciel, powołując się na konkretne obser-

wacje, opisał niepokojące zachowania lub

wypowiedzi dziecka, przedstawiając

je jako sygnały tego, że jest ono

w trudnej sytuacji i z czymś so-

bie nie radzi („Tydzień temu

Karolina dostała trójkę ze

sprawdzianu z matematyki.

Błagała nauczyciela, by po-

zwolił jej poprawić tę oce-

nę, bo inaczej będzie miała

w domu szlaban na kompu-

ter, komórkę, telewizję i spacery

z psem”. „Na godzinie wychowaw-

czej Karolina poprosiła koleżanki

i kolegów, aby nie wysyłali do niej SMS-ów,

rozpłakała się i wybiegła z klasy.”).

Oczywiście, rodzic może prezentować odmienny

punkt widzenia na temat zachowań swego dziecka.

Dla niego to, co dostrzegł zaniepokojony nauczyciel,

wcale nie musi być problemem („Trójka z klasówki jest

chyba powodem do płaczu. Przecież Karolina to ambitna

uczennica”). Rodzic może też upatrywać przyczyn pro-

blemów w samym dziecku („Ona od małego jest taka

płaczliwa... Zawsze była naiwna i łatwowierna wobec

koleżanek.”) lub kwestionować fakty, nie chcąc przyjąć do

wiadomości informacji o niepokojących zachowaniach

dziecka („Karolina nigdy nie płacze w domu, ona jest

twardą, upartą dziewczynką”). W takiej sytuacji można

powiedzieć:„Wierzę pani, że córka jest w domu inna. Spró-

bujmy więc zastanowić się, dlaczego inaczej zachowuje

się w domu, a inaczej w szkole.

W zachowaniu Karoliny

w szkole wyczuwam

napięcie i niepokój.

Obserwuję, że wycofuje się z kontaktu z rówieśnikami,

w styczniu odmówiła udziału w szkolnej zabawie kar-

nawałowej, w marcu nie przyszła na klasowe ognisko,

a przecież pomagała w jego organizacji. Takie unika-

nie kontaktów z rówieśnikami nie jest naturalne

w jej wieku”.

Określenie problemów dziecka jest

punktem wyjścia do wspólnego

z rodzicami poszukiwania ich

przyczyn.

Nie powinno się od

razu przedstawiać własnych hi-

potez odnoszących się do tych

przyczyn. Może zachęcić ro-

dziców do rozmowy lub wprost

zapytać („Jak pani/pan tłuma-

czy sobie trudności Karoliny? Co

Państwo myślicie na ten temat?”).

Tak sformułowane pytanie umoż-

liwi poznanie opinii rodzica, pokaże

mu, że nauczyciel liczy się z jego zdaniem

i oczekuje od niego zaangażowania w rozwiązy-

waniu problemu dziecka. Jest to istotne, szczególnie

w przypadku rodziców, którzy mają tendencję do prze-

rzucania odpowiedzialności za własne problemy i kłopoty

swojej rodziny na innych ludzi bądź instytucje. Docie-

kając przyczyn trudności obserwowanych u dziecka,

należy być bardzo taktownym, umieć wyczuć, w którym

momencie można zapytać o jego relacje z każdym z ro-

dziców oraz o reakcje rodziców na problemy dziecka,

sposoby rozwiązywania ewentualnych kon iktów mię-

dzy nimi a dzieckiem.

Jeżeli któryś z rodziców ujawni problem polegający na

stosowaniu nadmiernej kontroli, warto podjąć nastę-

pujące kroki:

Powiązać go z niepokojącymi zachowaniami dziecka

(„Powiedział pan, że Karolina często popełnia błę-

dy, kilka razy przyłapaliście ją państwo na kłamstwie

i teraz żona kontroluje ją na każdym kroku. Wspomniał pan

też, że córka tego nie rozumie, buntuje się, awanturuje

i odgraża żonie. To może tłumaczyć napięcie i zdenerwo-

wanie Karoliny w szkole”).

Okazać zrozumienie rodzicowi, który prawdopodobnie

jest„autorem”problemów dziecka („Pewnie jest to dla pani

bardzo trudna sytuacja, kiedy Karolina tak się zachowuje”).

Dać rodzicom nadzieję (Takie problemy można rozwiązać).

Zapewnić o swoim zaangażowaniu na rzecz ich dziecka,

wyrazić chęć, a nawet potrzebę współpracy z rodzicami

(„Zależy mi na tym, abyśmy wspólnymi siłami znaleźli

rozwiązanie tej sprawy”).

Dociekając przyczyn

trudności obserwowanych

u dziecka, należy być bardzo

taktownym, umieć wyczuć, w którym

momencie można zapytać o jego

relacje z każdym z rodziców oraz

o reakcje rodziców na problemy

dziecka, sposoby rozwiązywania

ewentualnych konfliktów

między nimi

a dzieckiem.