36 / 52
s c e n a r i u s z z a j ę ć
34
Życie szkoły
PAŹDZIERNIK 2015
Klony kapiące złotem
(edukacja przyrodnicza w klasach II–III)
Dzieci oglądają pożółkłe liście klonu, a następnie w oparciu o rozdane przez nauczyciela rysunki i znajdujące się przy
nich opisy ustalają odpowiedź na pytanie:
Kto pomalował liście klonu na złoty kolor?
Kolejnym ważnym zadaniem będzie ustalenie,
dlaczego w okresie jesiennym klony „kapią złotem”
, czyli dlaczego
liście spadają z drzewa. Jest to zagadnienie dość trudne do zrozumienia dla dzieci, ale warto zwrócić na nie uwagę. Otóż
w miejscu, gdzie ogonek liścia łączy się z łodygą, powstaje warstwa komórek, która „odcina” dopływ substancji odżyw-
czych do liścia i wówczas następuje jego oderwanie się od rośliny i spadanie na ziemię.
Wskazówki dla nauczyciela:
– w ramach zajęć należy uzmysłowić dzieciom ścisły związek życia roślin z określonymi porami roku,
– należy dopowiedzieć, że naturalna utrata liści jest podstawowym sposobem zabezpieczenia rośliny przed utratą wody
w wyniku parowania,
– konieczne jest zwrócenie uwagi na piękno rodzimej przyrody.
Liście klonu w okresie wiosennym i letnim
Roślina ma wystarczająco dużo wody i soli mineralnych, z których przy pomocy zielonego
barwnika (chlorofilu) i światła może wytworzyć sobie pożywienie. Liście są więc zielone dlatego,
że w okresie wiosennym i letnim jest w nich bardzo dużo zielonego barwnika.
Liście klonu w okresie jesiennym.
Jesienią robi się zimno, słońce świeci słabiej i krócej, roślina ma mało wody i soli mineralnych.
Przestaje więc wytwarzać pożywienie.
Zielony barwnik rozpada się i tym samym odsłoni
znajdujący się pod nim żółty barwnik.
I to właśnie dlatego liście klonu żółkną i„złocą się”,
po czym spadają z drzew. Tak samo przebiega proces czerwienienia liści.
„Grzybowe” zadania domowe
(edukacja przyrodnicza w kl. II–III)
W związku z tym, że jesień w lesie to czas bujnego wysypu różnych gatunków grzybów, należy uwzględnić to zagad-
nienie w edukacji przyrodniczej, na przykład w postaci zadań domowych. Oto propozycje zadań do wykonania w ciągu
kilku dni:
– Korzystając z dostępnych Ci atlasów grzybów lub z Internetu, wypisz przynajmniej 5 nazw grzybów leśnych, które
„nie noszą” kapeluszy (czyli nie należą do grzybów kapeluszowych). Zapamiętaj kilka z tych nazw.
– Opracuj regulamin zbierania grzybów.
– Uzasadnij, dlaczego nie należy niszczyć grzybów niejadalnych i trujących.
– Korzystając z dostępnych Ci atlasów grzybów lub z Internetu, wypisz przynajmniej 5 nazw grzybów leśnych podlegają-
cych ochronie gatunkowej.
Co słychać u leśnych zwierząt?
(edukacja przyrodnicza i polonistyczna w kl. III)
Coraz krótsze jesienne dni i coraz dłuższe noce, a także wyraźnie obniżająca się temperatura powietrza są sygnałami
dla zimujących w Polsce mieszkańców lasu, że trudny okres zbliża się nieubłagalnie i trzeba się dobrze przygotować do
jego przetrwania. O tym, jak leśne zwierzęta przygotowują się do zimy, uczniowie dowiedzą się na podstawie tekstu za-
mieszczonego w karcie pracy.
Wskazówki dla nauczyciela:
– samodzielna praca z dłuższym tekstem przyrodniczym może sprawiać niektórym dzieciom trudności (zwłaszcza
tym, które nie opanowały wystarczająco dobrze techniki czytania) – wobec czego wskazane jest przeczytanie tekstu
na głos przez nauczyciela, a dopiero potem samodzielne wykonywanie zadań przez uczniów w oparciu o tekst,
– karta pracy może być – według uznania nauczyciela – uzupełniona w klasie lub w ramach pracy domowej.