
s c e n a r i u s z z a j ę ć
35
www.zycieszkoly.com.plKARTA PRACY – WIEM, ROZUMIEM
......................................................................
(Imię i nazwisko ucznia, klasa)
Polecenia:
– Przeczytaj lub uważnie posłuchaj tekstu czytanego przez nauczyciela.
– Ustal, które ze zdań znajdujących się pod tekstem są prawdziwe, a które fałszywe – pokoloruj odpowiednio pola
z literkami
P
(jeśli to prawda) i
F
(jeśli jest to fałsz).
.......................................................................................................................................................................................................................................
Jak leśne zwierzęta przygotowują się do zimy?
Jesień to okres przejściowy przed zimą, która zbliża się wielkimi krokami, więc trzeba się do niej odpowied-
nio przygotować.
Jelenie, sarny i zające
zmieniają futra – ich okrywa włosowa staje się gęstsza i dłuższa od letniej, zmienia
się jej barwa z brązowej na szarobrązową lub szarą.
Ropuchy, żaby, jaszczurki i węże
zapadają w sen zimowy – tak zwaną hibernację. Na miejsce zimowego
snu wybierają szczeliny, norki, dziuple drzew. Żaby zagrzebują się w mule na dnie leśnych zbiorników wodnych.
Niedźwiedzie
także zapadają w trwający 5-6 miesięcy sen zimowy, ale przedtem gromadzą w swoim cie-
le dużo tłuszczu, zjadając od lata do jesieni ogromne ilości nasion roślin oleistych, owoców leśnych, grzybów,
mrówek, miodu i larw pszczół. Gdy czują, że są wystarczająco otłuszczone, wędrują do miejsca zimowego od-
poczynku zwanego
gawrą
i przesypiają w niej surową zimę.
Podobnie jak niedźwiedzie, również
borsuki
zapadają w długi sen zimowy, gromadząc wcześniej pod skórą
duże ilości tłuszczu, zwanego
sadłem
. Jesienią zjadają więc duże ilości dżdżownic, owadów, ślimaków, żołę-
dzi, orzeszków buka, jagód i innych owoców leśnych, a także korzonków różnych roślin.
Popielica
zapada w sen zimowy trwający około 7 miesięcy. W celu zgromadzenia wystarczającej ilości tłusz-
czu pałaszuje ogromne ilości orzechów laskowych, buczyny (owoców buka) i innych owoców leśnych. Gdy za-
sypia, staje się zimna i sztywna, temperatura jej ciała obniża się z 35 stopni do zaledwie 1 stopnia, a przerwa
między kolejnymi oddechami wynosi około 1godziny.
Gryzonie, do których między innymi należą
norniki, myszy, wiewiórki i bobry
, zapasy na zimę groma-
dzą w specjalnych spiżarniach: dziuplach, norach i dołkach tuż pod powierzchnią ziemi. Wiewiórki zbierają
głównie szyszki, nasiona drzew i grzyby, myszy i norniki – różne nasiona i owoce. W jednej mysiej spiżar-
ni może być nawet kilkanaście kilogramów nasion! Bobry gromadzą pokarm w postaci zwalonych do wody
i zatopionych pni i gałęzi drzew. Pokarm magazynują w pobliżu
żeremi
– budowli, w której spędzają zimę.
W jednym miejscu może być zmagazynowane drewno ważące ponad 500 kg.
Duże drapieżniki, do których należą
wilki i lisy
, przed zimą „zmieniają” futra na solidniejsze niż te, któ-
re miały na sobie latem, ale nie zapadają w sen zimowy i nie gromadzą zapasów na zimę. Zimą będą polować
na zdobycz w postaci zająca czy innego ssaka lub ptaka. Przeżyją zimę tylko najsilniejsze i zdrowe osobniki.